Bán hàng đa cấp (Multi-level Marketing Tiếp thị đa cấp) hoặc Kinh doanh theo mạng (Network Marketing) là thuật ngữ chung dùng để chỉ một phương thức tiếp thị sản phẩm. Đây là hoạt động kinh doanh bán hàng trực tiếp đến tay người tiêu dùng, người tiêu dùng có thể trực tiếp đến mua hàng tại công ty mà không phải qua các đại lý hay cửa hàng bán lẻ. Nhờ vậy, hình thức này còn tiết kiệm rất nhiều chi phí từ việc quảng cáo, khuyến mại, tiền sân bãi, kho chứa, vận chuyển hàng hóa. Số tiền này được dùng để trả thưởng cho nhà phân phối và nâng cấp, cải tiến sản phẩm tiếp tục phục vụ người tiêu dùng. Đây là phương thức kinh doanh tận dụng chính thói quen của người tiêu dùng: khi sử dụng sản phẩm, dịch vụ tốt thường đem chia sẻ cho người thân, bạn bè và những người xung quanh. Tuy nhiên, bán hàng đa cấp gây ra nhiều tranh cãi tại Việt Nam.
1. MLM về cơ bản là một hình thức bán hàng sáng tạo, nhưng rất nhiều người đã sử dụng nó và nhiều biến tướng của nó để lừa đảo hoặc gần như lừa đảo (tức là không làm trái pháp luật nhưng về mặt đạo đức kinh doanh thì cần phải xem xét lại).
2. Sản phẩm được bán theo phương thức MLM có sản phẩm tốt và cũng có sản phẩm kém chất lượng (tương tự như tất cả những sản phẩm được bán dưới hình thức thông thường khác). Chứ không phải sản phẩm MLM nào cũng tốt. Điều này cũng tượng tự như các sản phẩm thích lòe mác ISO 900x-20xx, ISO chỉ thể hiện tất cả các sản phẩm đều được sản xuất và phân phối theo một quy trình chuẩn (còn quy trình chuẩn đó không quyết định chất lượng sản phẩm ngon-bổ hay rẻ).
3. Sản phẩm "nổi tiếng" của MLM thường có giá đắt hơn rất nhiều so với giá trị thực của chúng. Lý do, là vì phải "gồng gánh" trả hoa hồng cho 1 hệ thống downline nặng nề.
Nói chung, trước khi tham gia vào hình thức MLM, các bạn cần phải nghiên cứu rất kĩ (thông qua Internet, hỏi kinh nghiệm của những người đã tham gia nhưng không còn làm MLM,... ) vì đã có nhiều hình thức và công ty lừa đảo xảy ra ở Việt Nam lẫn Singapore, và đa số hoạt động MLM đã bị biến tướng. Công ty mẹ (công ty chính) có thể làm ăn rất đàng hoàng uy tín, nhưng downline bên dưới thì... còn tuỳ, vì họ không chịu sự kiểm soát của công ty mẹ (không phải nhân viên chính thức).
Ở đây, tôi sẽ trình bày một series các bài viết tổng hợp liên quan đến mô hình kinh doanh này để mọi người cùng thảo luận. Thông tin đưa ra ở đây mang tính cảm nhận cá nhân và tư liệu tham khảo cho một đề tài nghiên cứu nên các bạn cũng nên nhìn nhận trên góc độ "thảo luận và tôn trọng sự khác biệt trong suy nghĩ".
Bản thân tôi ngay từ đầu cũng không ưa thích gì hoạt động kinh doanh này bởi những tai tiếng của nó và một sự vụ liên đới đến cộng đồng sinh viên Việt Nam tại Singapore những năm 2005-2006. Nhưng tôi tự hỏi" Nếu kinh doanh đa cấp là lừa đảo thì sao chính phủ VN không cấm hoạt động này?" Nên tôi bắt đầu tìm hiểu và đây là những gì tôi thu được từ hoạt động này, xin chia sẻ cùng các bạn để cùng đánh giá đúng bản chất của nó!
Trả lời kèm Trích dẫn
