Nói sao cho con nghe - Nghe sao cho con nói

[Na chín]

eMông nhà mình chơi với nhau cũng đã được hơn 5 năm. Gặp nhau từ thời còn thanh niên trai trẻ, đến giờ đã có nhiều người lập gia đình và có con, con cái nhiều người cũng đã và sắp đến cái giai đoạn lên 3 "khủng hoảng", với sự bướng bỉnh và dễ tổn thương đặc trưng của lứa tuổi.

Mình cũng là một người như thế. Con mình sắp lên 3 và nhiều lúc, mình ko làm sao có thể kiềm chế mình để khỏi cáu gắt, khỏi quát mắng, khỏi cư xử xấu với con. Trong khi lang thang trên internet để tìm những kinh nghiệm và chia sẻ của các nhà giáo dục, của các bậc cha mẹ khác, mình tìm thấy quyển sách này How to Talk So Kids Will Listen & Listen So Kids Will Talk của tác giả Adele Faber và Elaine Mazlish, đã được một bạn có nick là mecudau trên webtretho dịch ra tiếng Việt. Chắc cũng còn rất nhiều sách khác bàn và đưa ra giải pháp trong trường hợp này, nhưng quyển này mình đã đọc và thấy rất hay. Mình cũng đã áp dụng thử một số biện pháp được đề cập đến trong sách và thấy có tác dụng.

Vì thế, mình định sẽ copy&paste phần dịch cuốn sách đó ra đây. Hy vọng những Mông dân đã làm cha làm mẹ, những Mông dân có con đang ở trong lứa tuổi ương bướng, nói ko chịu nghe sẽ tìm được đôi điều có ích.

[Na chín]

How to Talk So Kids Will Listen & Listen So Kids Will Talk
By Adele Faber, Elaine Mazlish

MỤC LỤC

CHƯƠNG I......GIÚP TRẺ THÍCH ỨNG VỚI CẢM XÚC CỦA MÌNH
CHƯƠNG II.....KHUYẾN KHÍCH SỰ HỢP TÁC
CHƯƠNG III....GIẢI PHÁP THAY THẾ CHO TRỪNG PHẠT
CHƯƠNG IV....KHUYẾN KHÍCH SỰ ĐỘC LẬP
CHƯƠNG V.....KHEN NGỢI
CHƯƠNG VI....GIẢI PHÓNG TRẺ KHỎI VAI DIỄN
CHƯƠNG VII...TỔNG HỢP

[Na chín]

CHƯƠNG I. GIÚP TRẺ THÍCH ỨNG VỚI CẢM XÚC CỦA MÌNH

Phần 1

Tôi đã từng là một phụ huynh tuyệt vời trước khi tôi có con. Tôi đã từng là một chuyên gia về những vấn đề nuôi dạy con cái của người khác. Nhưng giờ tôi có ba đứa con.

Nuôi dạy trẻ em phải rất thực tế. Mỗi sáng tôi lại tự nhủ “Hôm nay sẽ là một ngày khác” và quả thật không buổi sáng nào giống buổi sáng nào: “Mẹ cho chị nhiều hơn con!”, “Đây là cốc hồng, con muốn cốc xanh”, “Ngũ cốc này trông phát kinh”, “Anh ý đấm con”, “Con chưa sờ vào nó”, “Con không về phòng, mẹ không phải là sếp của con!”.

Bọn trẻ làm tôi phát ốm. Và cuối cùng tôi cũng làm điều mà tôi chưa từng nghĩ mình sẽ làm, tôi gia nhập một nhóm cha mẹ. Nhóm này gặp nhau tại một trung tâm giáo dục trẻ em gần nhà và có một nhà tâm lý học làm điều phối, Bác sỹ Haim Ginott.

Buổi gặp rất thú vị. Chủ đề về “Cảm xúc của trẻ” và kéo dài 2 giờ. Tôi về nhà đầu óc quay cuồng với những ý tưởng mới và đầy những ghi chép về các ý tưởng còn chưa suy nghĩ hết:

- Kết nối trực tiếp giữa việc trẻ em cảm thấy thế nào và hành động thế nào.
- Khi trẻ cảm thấy đúng, chúng sẽ xử sự đúng
- Làm sao chúng ta giúp chúng cảm thấy đúng?
- Bằng cách chấp nhận cảm xúc của chúng.

Vấn đề là: Cha mẹ không phải lúc nào cũng chấp nhận cảm xúc của trẻ. Ví dụ: “Con không thực sự thấy như thế”; “Con chỉ nói thế vì con mệt”; “Không có lý do gì để chán cả”… Việc người lớn liên tục phủ nhận cảm xúc của trẻ có thể làm trẻ bối rối và tức giận. Và khiến trẻ không nhận thức được chính xác cảm xúc của mình, không tin tưởng vào chính chúng.

Sau buổi gặp ở hội, tôi tự nhủ “Có lẽ những cha mẹ khác mới mắc lỗi thế chứ mình thì không”. Rồi tôi bắt đầu chú ý hơn. Và đây là mấy ví dụ về những cuộc nói chuyện ở nhà tôi – chỉ trong một ngày.

Trẻ: Mẹ, con mệt
Mẹ: Sao mà mệt được, con vừa mới ngủ trưa dậy.
Trẻ: (nói to hơn) Nhưng đúng là con mệt
Mẹ: Con không mệt. Con chỉ hơi buồn ngủ. Mặc quần áo vào đi.
Trẻ: (lè nhè) Không, con mệt thật

Trẻ: Mẹ, con nóng
Mẹ: Trời lạnh, con đừng cởi áo len ra
Trẻ: Nhưng con nóng
Mẹ: Mẹ bảo “Con không cới áo len”
Trẻ: Không, con nóng

Trẻ: Chương trình này chán ốm
Mẹ: Không, nó hay đấy chứ
Trẻ: Nó như trò trẻ con
Mẹ: Đâu, nó có tính giáo dục thế còn gì
Trẻ: Chương trình như dở hơi
Mẹ: Con không được nói bậy

[Na chín]

Bạn có thấy điều gì đang diễn ra không/ Không những tất cả các đoạn nói chuyện của chúng tôi đều trở thành tranh luận, tôi còn liên tục khiến cho trẻ không tin vào nhận thức và cảm xúc của chúng mà phải dựa vào của tôi.

Khi nhìn ra vấn đề, tôi quyết tâm thay đổi. Nhưng tôi thật sự không chắc phải làm thế nào. Và cuối cùng tôi đặt mình vào vị trí của trẻ. Tôi tự hỏi “Nếu tôi thực sự là một đứa trẻ đang mệt, nóng nực, và chán chường”, “Nếu tôi muốn tất cả những người lớn biết rằng tôi đang cảm thấy gì?”

Trong vòng những tuần tiếp theo, tôi cố gắng đặt mình vào suy nghĩ của trẻ và khi đó lời nói của tôi cũng tự điều chỉnh theo. Tôi không cố áp dụng mẹo gì. Tôi cảm thấy mình thực lòng nói “Thế con vẫn cảm thấy mệt mặc dù vừa ngủ xong à”, “Mẹ lạnh, nhưng có thể hơi nóng với con”, “Mẹ có thể thấy là con không quan tâm đến chương trình đó lắm”. Rốt cuộc, tôi và con là hai cá thể riêng biệt, hoàn toàn có thể là chúng tôi có những cảm xúc khác nhau. Không ai đúng hay sai. Mỗi người đều có cảm nhận của mình.

Sau một thời gian, tôi cảm thấy kỹ năng của mình thật sự có ích. Những cuộc tranh luận giữa trẻ và tôi giảm đi đáng kể. Rồi một ngày, con gái tôi bỗng nói “Con ghét bà”, vâng nó đang nói đến mẹ tôi đấy ạ. Phản ứng tức thời của tôi là “Nói như thế thật không hay” rồi tôi nói thêm “Con biết là con không thực sự có ý như thế chứ. Mẹ không muốn nghe những lời như thế thốt ra từ miệng con đâu”.

Đoạn nói chuyện khiến tôi nhận ra một điều. Tôi đã biết chấp nhận phần lớn cảm xúc của trẻ nhưng chỉ cần một đứa nói điều gì đó làm tôi bực mình hoặc lo lắng, tôi lại lập tức trở lại trạng thái ngày xưa.

[Na chín]

Tôi biết rằng phản ứng của mình không phải hiếm. Ở phần tiếp theo, bạn sẽ thấy những ví du về những câu nói của trẻ thường khiến người lớn phủ nhận. Hãy đọc và viết ra những gì bạn nghĩ cha mẹ có thể nói khi họ phủ nhận cảm xúc của trẻ.

- Trẻ: Con không thích em
- Trẻ: Bữa tiệc sinh nhật của con thật chán (Sau khi bạn đang rất mất công để tổ chức một buổi lễ tuyệt vời
- Trẻ: Con không đeo niềng răng ngu ngốc này nữa đâu. Nó đau lắm. Mặc kệ nha sỹ nói gì thì nói
- Trẻ: Con ghét huấn luyện viên mới. Con chỉ muộn có một phút mà ông ý đã đuổi con khỏi đội rồi

Bạn có thấy mình viết những điều như:

- “Không phải thế. Mẹ biết rằng con thực sự yêu em”
- “Con nói gì thế? Con có một bữa tiệc tuyệt vời – kem, bánh sinh nhật, bóng bay. Được rồi, đấy sẽ là bữa tiệc cuối cùng bố mẹ làm cho con”
- “Niềng răng của con làm gì đau đến thế. Bố mẹ đã tốn bao nhiêu tiền, con phải đeo dù có thích hay không”
- “Con không có quyền cáu HLV. Đấy là lỗi của con. Con đáng nhẽ phải đúng giờ”

Đa phần chúng ta thường nói như trên. Nhưng trẻ cảm thấy như thế nào khi phải nghe những lời như vậy.

[Na chín]

Để hiểu cảm giác khi cảm xúc của một người bị phủ nhận, hãy thử làm một số việc sau:

Hãy tưởng tượng rằng bạn đang ở chỗ làm. Sếp của bạn giao cho bạn thêm việc và muốn bạn làm xong vào cuối ngày. Bạn muốn làm ngay nhưng có một loạt việc cấp bách khác chen ngang và bạn quên hẳn. Có quá nhiều việc và bạn còn không có cả thời gian để ăn trưa. Khi bạn và một số đồng nghiệp chuẩn bị rời chỗ làm, sếp bạn tiến đến và đề nghị nộp kết quả. Bạn ngay lập tức giải thích hôm nay bạn quá bận thế nào. Nhưng sếp ngắt lời và hét lên với bạn “Tôi không quan tâm tới lý do. Thế cô nghĩ tôi trả lương cho cô làm gì, để ngồi không cả ngày chắc?”. Khi bạn vừa mở mồm định nói tiếp thì ông ta chặn lại “Thôi” và bước ra thang máy. Các đồng nghiệp giả vờ không nghe thấy gì. Bạn thu dọn hết các thứ và đi về.

Trên đường về nhà, bạn gặp một người bạn và kể lại điều đang khiến bạn chán. Bạn của bạn cố giúp bạn theo tám cách. Khi bạn đọc mỗi cách của bạn bạn, hãy viết lại phản ứng của bạn:

1. Phủ nhận cảm xúc: “Không có lý do gì để chán cả. Ngố mà cảm thấy như thế. Có lẽ bồ chỉ cảm thấy mệt và mọi việc tự dưng quá lên thôi. Mọi việc không tệ như bạn nghĩ đâu. Thôi nào, thư giãn đê”

2. Triết lý: “Nghe này, cuộc sống là thế. Mọi việc không phải lúc nào cũng như ý mình. Chúng mình phải cố gắng dũng cảm chấp nhận. Không có gì là hoàn hảo cả”

3. Lời khuyên: “Bồ có biết mình nghĩ bồ nên làm gì không? Sáng mai, bồ đi thẳng đến phòng sếp và thừa nhận “Ok, tôi biết là mình sai”. Sau đó về hoàn thành việc hôm qua bồ bỏ quên. Cố gắng đừng để những việc nhỏ khác cuốn đi. Và nếu bồ khôn ngoan và muốn giữ công việc, tốt nhất là đừng để những việc tương tự xảy ra nữa”

4. Câu hỏi: “Thế chính xác là những việc gì khiến bồ có thể quên một việc quan trọng như thế?”. “Bồ không thấy là sếp sẽ cáu thế nào nếu bồ không làm ngay việc mà ông ý yêu cầu à?”. “Việc này đã bao giờ xảy ra chưa?”. “Tại sao khi bồ không đi theo sếp mà cố gắng giải thích lần nữa?”

5. Bảo vệ người khác: “Mình có thể hiểu phản ứng của sếp bồ. Ông ý có lẽ đang chịu nhiều áp lực. Bồ may là ông ý cũng ít khi nổi đóa như thế đấy”

6. Thương cảm: “Ồ, tội nghiệp bồ. Tệ quá. Mình cảm thấy tiếc cho bồ quá. Mình có thể khóc lên được”

7. Phân tích tâm lý nghiệp dư: “Bồ có nghĩ rằng lý do thực sự khiến bồ chán là vì sếp bồ như một người cha đối với bồ? Là con, bồ sẽ lo lắng việc làm bố mình thất vọng và khi sếp mắng bạn, nó khiến bạn lại có cảm giác sợ hãi bị chối bỏ. Đúng không?”

8. Thông cảm: “Trời, nghe có việc to chuyện đấy nhỉ. Khổ thân bồ phải chịu mắng trước bao nhiêu người, trong khi bản thân bồ cũng vừa phải trải qua một ngày làm việc vất vả”

Bạn vừa khám phá phản ứng của mình với một số cách nói thông dụng. Giờ tôi muốn chia sẻ với bạn một số phản ứng của bản thân tôi.

Khi tôi buồn hay tổn thương, điều cuối cùng tôi muốn nghe là lời khuyên, triết lý, phân tích tâm lý hay quan điểm của người khác. Những kiểu nói đó chỉ khiến tôi cảm thấy tệ hơn. Thương cảm khiến tôi cảm thấy tự thương hại; câu hỏi khiến tôi cảm thấy phải bảo vệ mình; và đáng ghét nhất là phải nghe rằng tôi không có quyền cảm thấy những gì mà tôi cảm thấy. Phản ứng của tôi đối với phần lớn những kiểu chia sẻ ở trên là “Thôi, quên đi. Đừng nói chuyện này nữa”.

Nhưng nếu có ai thực sự lắng nghe, thực sự thừa nhận nỗi đau của tôi và để tôi nói về những điều khiến tôi đau lòng, tôi sẽ cảm thấy bớt buồn, bối rối và sẽ dễ dàng vượt qua cảm xúc và vấn đề của mình hơn. Tôi thậm chí có thể tự thừa nhận “Sếp mình thường thì cũng công bằng thôi. Mình nghĩ là lẽ ra mình nên làm báo cáo đó ngay.. nhưng mình vẫn không thể hoàn toàn bỏ qua những gì ông ý làm... sáng mai mình sẽ đến sớm và làm ngay báo cáo đó... nhưng khi mình nộp, mình sẽ nói với sếp rằng mình bị tổn thương vì cách sếp nói với mình như thế nào... và rằng nếu sau này sếp có gì chỉ trích thì mình rất mong sếp sẽ chỉ nói riêng với mình thôi”.

[Na chín]

Chuỗi sự việc này không khác gì với con cái của chúng ta. Chúng cũng có thể tự giúp mình nếu được lắng nghe và thông cảm. Nhưng ngôn ngữ cảm thông không dễ nói. Nó không phải là một phần “ngôn ngữ tự nhiên”. Phần lớn chúng ta lớn lên với cảm xúc bị phủ nhận. Để trôi chảy ngôn ngữ của sự chấp nhận, chúng ta phải thực hành. Đây là một số cách để giúp trẻ xử lý được cảm xúc của mình

1. Lắng nghe một cách chủ ý
2. Thừa nhận cảm xúc của trẻ bằng những từ như “ồ”, “ừ”, “mẹ hiểu”
3. Đặt tên cho cảm xúc của trẻ
4. Cho phép trẻ có những điều ước

Trong vài trang tới, bạn sẽ thấy sự đối lập giữa những phương pháp này và những phương pháp mà người lớn thường phản ứng với trẻ đang gặp phải sự cố.

1. Lắng nghe một cách chú ý

A. Trường hợp 1: (Bố đang xem tivi, con đến nói)

Trẻ: Eric vừa đấm con nên...Bố, bố có nghe con không?
Bố: Có, con nói đi
Trẻ: Thế là con đấm lại nó. Nó đấm lại con. Bố có nghe không?
Bố (vẫn đang xem ti vi): Có, bố nghe từng lời con nói đây.
Trẻ: Không, bố chẳng nghe gì cả
Bố: Bố vừa xem vừa nghe được mà. Con nói tiếp đi.
Trẻ: Thôi, quên đi.

Chẳng có ích gì khi nói với một người chỉ nói là lắng nghe

B. Trường hợp 2: (Bố đang xem tivi, con đến nói)

Trẻ: Eric vừa đấm con nên...Bố, bố có nghe con không?
Bố (quay lại lắng nghe con)
Trẻ: Thế là con đấm lại nó. Nó đấm lại con – còn đau hơn. Nó thật là ích kỷ
Bố (vẫn lắng nghe con)
Trẻ: Bố biết không? Bây giờ con sẽ chỉ chơi với Danny. Bạn ý không đánh người khác

Sẽ dễ dàng hơn nhiều để nói chuyện với bố mẹ thực sự lắng nghe. Đôi khi, sự im lặng cảm thông là tất cả những gì trẻ cần.

C. Trường hợp 3: (Trẻ nói chuyện, mẹ lắng nghe nhưng lại đưa ra câu hỏi và lời khuyên)

Trẻ: Ai vừa lấy mất của con cái bút chì mới màu đỏ
Mẹ: Con chắc là con không làm mất đấy chứ?
Trẻ: Không, nó còn ở trên bàn khi con đi vào nhà vệ sinh mà.
Mẹ: Thế sao con để đồ vương vãi thế. Con đã từng bị lấy cắp đồ rồi. Mẹ vẫn bảo con là phải cất đồ có giá trị vào ngăn bàn. Vấn đề là con không nghe mẹ gì cả.
Trẻ: Ôi, mẹ để con yên đi.

Rất khó để trẻ nghĩ rõ ràng, rành mạch khi bị ai đó chất vấn, trách mắng hay khuyên nhủ.

[Na chín]

2. Thừa nhận với những từ “ồ, ừ, mẹ hiểu”

A. Trường hợp 1:

Trẻ: Ai vừa lấy mất của con cái bút chì mới màu đỏ
Mẹ: Ồ
Trẻ: Con để nó trên bàn khi con đi vào nhà vệ sinh và ai đó đã lấy nó
Mẹ: ừ
Trẻ: Đây là lần thứ ba con mất bút chì rồi đấy
Mẹ: ừ
Trẻ: Từ giờ, mỗi khi đi ra khỏi phòng, con sẽ giấu bút chì vào ngăn bàn
Mẹ: Mẹ hiểu

Những từ đơn giản như “ồ, ừ, mẹ hiểu” đôi khi rất hữu ích. Những từ như vậy đi kèm với thái độ quan tâm là cách để khuyến khích trẻ tự khám phá suy nghĩ, cảm xúc và có thể tự tìm ra giải pháp.

B. Trường hợp 2:

Trẻ: Con rùa của con bị chết rồi. Sáng nay nó vẫn sống mà
Bố: Thôi đừng buồn nữa con yêu. Đừng khóc. Chỉ là con rùa thôi mà
Trẻ (càng khóc to hơn)
Bố: Thôi, nín đi. Bố sẽ mua cho con con rùa khác
Trẻ (vẫn khóc): Con không muốn con khác
Bố: Thôi con vừa phải thôi chứ

Thật lạ. Khi chúng ta, dù rất nhẹ nhàng, khuyến khích trẻ chối bỏ một cảm xúc tiêu cực, trẻ dường như càn thất vọng hơn.

3. Đặt tên cho cảm xúc

A. Trường hợp 1:

Trẻ: Con rùa của con bị chết rồi. Sáng nay nó vẫn sống mà
Bố: Ôi, không. Thật buồn quá nhỉ.
Trẻ: Nó là bạn của con.
Bố: Ừ, mất một người bạn thật buồn
Trẻ: Con đã dạy nó bao nhiêu trò
Bố: Con và nó đã từng chơi rất vui
Trẻ: Con cho nó ăn hàng ngày
Bố: Con đúng là rất quan tâm đến nó

Phụ huynh thường không phản ứng kiểu này vì họ sợ khi đặt tên cho cảm xúc, họ sẽ làm cho cảm xúc đấy càng trầm trọng. Nhưng thực tế lại ngược lại. Trẻ khi được nghe từ miêu tả cảm xúc của chúng sẽ cảm thấy được an ủi rất nhiều vì cảm xúc bên trong được người khác thừa nhận.

B. Trường hợp 2: (Trẻ nói chuyện với mẹ. Mẹ không đặt tên cho cảm xúc mà lại giải thích)

Trẻ: Con muốn ăn Toastie Crunchies.
Mẹ: Mình không còn nữa con ạ
Trẻ: Con muốn ăn nó
Mẹ: Mẹ vừa nói với con là nhà mình không còn rồi. Con ăn Nifty Crispies nhé
Trẻ: Không (bắt đầu khóc lóc)

Khi trẻ muốn gì mà không thể có, phụ huynh thương phản ứng với những lời giải thích hợp lý, hợp tình tại sao trẻ không thể có. Nhưng thường, chúng ta càng giải thích, trẻ càng bướng bỉnh phản đối

[Na chín]

4. Cho phép trẻ có những điều ước

A. Trường hợp 1: (Trẻ nói chuyện với mẹ)

Trẻ: Con muốn ăn Toastie Crunchies.
Mẹ: Mẹ ước rằng nhà mình có món đó cho con
Trẻ: Con muốn ăn nó
Mẹ: Mẹ biết là con rất muốn
Trẻ: Con ước rằng con có nó bây giờ
Mẹ: Mẹ ước mẹ có phép thuật để hiện ra một hộp ngũ cốc to đùng loại đấy cho con
Trẻ: Hay là con ăn một ít Nifty Crispies vậy
Mẹ: Ồ

Đôi khi có ai đó thấu hiểu nỗi mong ước của bạn về một điều gì đó sẽ giúp bạn chấp nhận sự thật dễ hơn nhiều


Vậy đó, bạn có bốn cách để giúp đỡ trẻ đang căng thẳng: lắng nghe một cách chú ý, thừa nhận cảm xúc của trẻ bằng từ ngữ, đặt tên cho cảm xúc của trẻ và cho phép trẻ được ước mơ.

Nhưng quan trọng hơn từ ngữ là thái độ của chúng ta. Nếu chúng ta không thực sự cảm thông, những gì chúng ta nói chỉ là sáo rỗng hoặc điều khiển trẻ. Chỉ khi lời nói của chúng ta đi cũng với sự thông cảm thực sự, chúng mới với tới được trái tim của trẻ.

Trong bốn kỹ năng vừa được minh họa, khó nhất có lẽ là lắng nghe và đặt tên cho cảm xúc của trẻ. Bạn cần luyện tập và tập trung để có thể nhìn thấu và vượt qua những gì trẻ nói để xác định được thật sự những gì trẻ đang cảm thấy. Sẽ rất tốt nếu chúng ta có thể cho trẻ một từ để gọi tên sự thất trong lòng chúng. Khi đó, chúng có thể tự giúp mình.

[Na chín]

Bạn có thấy tốn nhiều suy nghĩ và công sức như thế nào để khiến trẻ biết là bạn hiểu được những gì trẻ đang cảm thấy không? Phần lớn chúng ta không tự nhiên mà nói được những điều như:

“Con trai, con có vẻ giận dữ”
“Hẳn điều đó rất thất vọng đối với con”
“Hừm, con có vẻ không chắc về việc đi dự bữa tiệc đó nhỉ”
“Nghe có vẻ con ghét tất cả các bài tập đấy”
“Ồ, điều đó hẳn rất bực mình”
“Bạn thân chuyển đi như vậy hẳn làm con rất buồn”

Tuy nhiên, những lời nói như vậy giúp trẻ cảm thấy được an ủi và khiến chúng bắt đầu tự giải quyết các vấn đề của mình (đừng ngại dùng những thuật ngữ mới hoặc to tát, cách tốt nhất để học một từ mới là nghe chúng trong đúng ngữ cảnh).

Bạn có thể nghĩ, “Được rồi, trong bài tập này, tôi có thể thể hiện rằng tôi ít nhiều hiểu được vấn đề. Nhưng rồi những cuộc nói chuyện này sẽ dẫn đến đâu? Tôi nên tiếp tục thế nào? Sau đó có nên đưa ra lời khuyên không?”. Xin đừng đưa ra lời khuyên vội. Tôi biết bạn sẽ rất dễ bị cuốn vào việc giải quyết các vấn đề của trẻ bằng cách đưa ra một giải pháp tức thời:

“Mẹ, con mệt”. “Thế thì nằm xuống mà nghỉ”
“Con đói”. “Thế thì ăn gì đó đi”
“Con không đói”. “Thế thì không ăn nữa”

Hãy cưỡng lại cám dỗ “sửa chữa” ngay lúc đó. Thay vì đưa ra lời khuyên, hãy chấp nhận và phản ứng theo cảm xúc của trẻ.