Có cái này thực tế và sát chúng ta hơn nhiều này:
- Sách giáo khoa của chúng ta dạy môn văn học (nhất là phần văn học nước ngoài) chuyên có trò cắt một đoạn ra giảng và cho rằng đó là đoạn tinh tuý nhất của tác phẩm. Nhưng điều đó thể hiện rõ ràng cái tư duy siêu hình mà chẳng biện chứng chút nào cho dù về mặt lý luận chúng ta vẫn nhận là duy vật biện chứng.
Kết quả: Học sinh cũng biến thành lũ thầy bói xem voi về mặt tư duy.
VD chứng minh: Tác phẩm Đôn-ki-hô-tê chỉ trích dẫn để giảng dạy đoạn Đánh cối xay gió và một đoạn nói về suy nghĩ của chàng Đôn-ki-hô-tê trước lúc lên đường. Ngày đó đọc xong mình chỉ nhớ mãi cái ấn tượng xuẩn ngốc, dại dột đến hài hước của chàng Đôn-ki-hô-tê mà không biết rằng ẩn sau đó là một nỗi đau là một bi kịch, bi kịch trong mâu thuẫn giữa cái cũ đã lạc hậu với cái mới tiến bộ hơn phủ định cái cũ. Sau này có dịp được tìm hiểu, đọc toàn bộ tác phẩm mới thấy những đoạn rất hay, những đoạn độc thoại của Đôn-ki-hô-tê đầy trí tuệ và nhân văn và đó mới là điều tác giả muốn gửi gắm. Và cứ thử thực nghiệm một bài test xã hội thì sẽ thấy ấn tượng về chàng Đôn-ki-hô-tê sẽ chỉ như câu vè thế này mà thôi:
Đôn ki sốt vừa dốt vừa ngu
Đêm nằm ngủ hở cu ra quần
Nên rõ ràng cách giáo dục cũng thể hiện tư duy hay tâm thức dân tộc. Theo mình thà trong 3 năm học mà có một hoặc vài tác phẩm văn học thực sự của nhân loại thâm nhập được vào tư duy của học sinh thì giá trị hơn cái kiểu tư duy siêu hình lấy số lượng bù cho chất lượng hơn rất nhiều. Và cũng thấy phong cách giáo dục một thời của chúng ta và hiện nay ở nhiều mặt vẫn là tư duy "Đổ đầy những cái thùng rỗng hơn là thắp lên những ngọn lửa".
Trả lời kèm Trích dẫn
