Thông tin về chế tạo - điểm trường đầu tiên nơi thực hiện dự án thư viện

1. TỔNG QUAN

Xã Chế Tạo là xã thuộc khu vực vùng sâu nhất của huyện Mù Căng Chải (MCC), Yên Bái, nằm cách trung tâm huyện MCC hơn 35km đường đèo dốc khó đi và đường rừng, địa hình đồi núi hiểm trở, hay sạt lở vào mùa mưa. Xã nằm sâu trong rừng, để vào đến xã phải vượt qua 2 đỉnh núi cao 1.800m và 2.000m. Chế Tạo được các bạn đam mê khám phá du lịch mạo hiểm mệnh danh là một trong “Tứ Đại Tử Địa” của Yên Bái.

100% dân số của xã Chế Tạo là người dân tộc Mông, sống chủ yếu dựa vào nông nghiệp tự cung tự cấp, tỉ lệ hộ nghèo chiếm hơn 80% (Theo số liệu thống kê của Phòng Thương binh – Xã hội & Phòng Nội vụ huyện Mù Căng Chải năm 2014). Xã mới có điện lưới quốc gia từ tháng 01/2014 và dự kiến đến cuối năm 2014 mới xây dựng được trạm phát sóng Viettel tại địa bàn.

2. Số lượng học sinh các hệ:

Sau chuyến đi tiền trạm của BQT Diễn đàn eMông vào ngày 4-6/7/2014 để trao đổi trực tiếp với chính quyền và ban giám hiệu nhà trường tại xã Chế Tạo, chúng tôi có các con số cụ thể như sau:

Xã có 4 điểm trường: Chế Tạo (điểm chính tại trung tâm xã, cách trung tâm huyện 35km đường núi), Háng Tày, Tà Dông và Kẻ Cả. Trong đó hai điểm xa trung tâm là Tà Dông (cách trung tâm xã 15km) và Kẻ Cả (cách trung tâm xã 18km).

Năm học 2014-2015, tại Xã Chế Tạo có khoảng 20 cán bộ, giáo viên và hơn 350 học sinh nhưng chưa có thư viện, có biên chế cho thủ thư nhưng ngoài SGK các học sinh chưa có cơ hội tiếp cận với các nguồn sách nào khác. Trong đó, tại điểm trường Chế Tạo:

- Số lượng học sinh mầm non (4-5t), mẫu giáo (5-6t) : 46 em có 10 nữ, 36 nam, chia 2 lớp

- Số lượng học sinh tiểu học toàn xã là 296 em, tại điểm trường Chế Tạo là : 139 em.

- Số lượng học sinh cấp 2 ( chỉ học tại Chế Tạo ) là 64 em


3. Đời sống vật chất, tinh thần của thầy trò trường Chế Tạo:

Mặc dù đã có kế hoạch xây dựng bổ sung cơ sở vật chất cho Nhà trường theo lộ trình 2008-2020 theo kế hoạch 30a của Chính phủ nhưng đến nay, do điều kiện đường xá đi lại khó khăn, và theo giai đoạn nên Nhà trường chưa được phân bổ kinh phí xây dựng cơ sở vật chất (CSVC).

Tình trạng và số phòng học tại các điểm (Biểu CSVC do Nhà trường cung cấp):

- Điểm Chế Tạo: 06 phòng kiên cố, 02 phòng bán kiên cố.


Để đến lớp, các em học sinh phải vượt qua muôn vàn khó khăn: từ việc phải băng rừng, lội suối, đi trên những con đường lầy lội hàng chục km để đến trường; ăn uống kham khổ, thiếu thốn; mùa đông các em không đủ chăn màn, quần áo ấm; thiếu thốn sách vở, đồ dùng học tập; chăm sóc y tế còn rất nhiều hạn chế, phụ huynh còn thiếu quan tâm đến việc học cũng như đời sống vật chất, tinh thần của các em.

Các em nội trú được cấp dưỡng nấu ăn theo tiêu chuẩn của nhà nước nhưng bữa ăn thực tế rất thiếu chất, chủ yếu chỉ có rau trồng tại chỗ trên quỹ đất rất hạn hẹp của Nhà trường và thực phẩm, rau xanh hoàn toàn đi mua. Tuy nhiên tại trung tâm xã hiện vẫn chưa có chợ, mới chỉ có 2 hộ gia đình kinh doanh nhỏ lẻ các nhu yếu phẩm cơ bản nên Nhà trường phải cử cán bộ nhân viên thay nhau lo việc tiếp phẩm thực phẩm từ trung tâm huyện.

Những em ở xa thì tự gói cơm trong cặp lồng, mang đến lớp hàng ngày còn những em nhà gần trường thì tự về ăn trưa tại nhà. Do điều kiện kinh tế nhân dân tại địa phương còn eo hẹp nên bữa ăn của các em còn kham khổ, đạm bạc.

Được biết mỗi năm nhà trường được cấp bổ sung 30% SGK mới, số còn lại lấy từ số SGK cũ của các năm trước. Nhưng theo thầy hiệu trưởng Giàng A Sở thì “Cứ hết năm là không biết SGK đi đâu hết” do các em chưa rèn được ý thức bảo vệ SGK, vở viết, đồ dùng học tập. Do vậy những đồ dùng học tập vẫn luôn trong tình trạng thiếu thốn. Thư viện được tận dụng sử dụng chung làm kho nên việc đọc sách của các em bị hạn chế.

Điều kiện giảng dạy của các giáo viên cũng khó khăn thiếu thốn như con đường gian nan của các thầy đến với các em nhỏ nơi đây vậy. Các thầy cô được bố trí phòng ở tạm và sinh hoạt chung, nấu ăn tại trường nhưng khá chật chội. Bên cạnh đó các thầy cô phải vất vả xoay xở với trang thiết bị dạy học nghèo nàn, lạc hậu, thiếu thốn.

Điểm trường trung tâm xã tuy được trang bị tủ thuốc nhưng hiệu quả sử dụng rất ít do số thuốc ít ỏi được duy trì từ kinh phí tự túc của nhà trường.